कोकणवासींच्या जिव्हाळ्याचा सण असलेल्या गणेशोत्सवासाठी महामुंबईतील तब्बल १० लाख प्रवासी कोकणात दाखल झाले आहे. विशेष रेल्वे, जादा एसटी, खासगी बस आणि चारचाकी वाहनांतून त्यांनी कोकणातील मूळ गाव गाठले आहे. यामुळे उत्सवकाळात कोकणातील घरे भरल्याचे सुखद चित्र आहे.कामानिमित्त मुंबई, उपनगर, ठाणे, वसई, पालघर, कल्याण, बदलापूर येथे स्थायिक झालेल्या मूळच्या कोकणवासींना शिमगा आणि गणेशोत्सवाला गावाची ओढ लागते. यामुळे सणासुदीला कोकणवासींना गावी पोहोचवण्यासाठी केंद्र आणि राज्य सरकारकडून विशेष तयारी करण्यात येते.यंदा गणेशोत्सवात कोकण, मध्य आणि पश्चिम रेल्वेवरून कोकणासाठी ३४२ विशेष रेल्वेगाड्या चालवण्यात येत आहेत. महामुंबईतून मेल-एक्स्प्रेस, अनारक्षित, मेमू अशा सर्व प्रकारच्या रेल्वेगाड्यांमधून कोकणवासींचा प्रवास पूर्ण झाला. गाडी क्रमांक ०११५१ विशेष छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस-सावंतवाडी, गाडी क्र. ०११५३ विशेष सीएसएमटी ते रत्नागिरी, गाडी क्र. ०११७१ लोकमान्य टिळक टर्मिनस ते सावंतवाडी आणि गाडी क्र. ०११६७ एलटीटी ते कुडाळ या चार गाड्या यंदाच्या उत्सवाच्या कालावधीत सर्वाधिक गर्दीच्या ठरल्या आहेत.मध्य आणि कोकण रेल्वेवरील आरक्षित मेल-एक्स्प्रेसमधून २.६० लाख प्रवाशांचा प्रवास पूर्ण झाला आहे. पश्चिम आणि कोकण रेल्वेवरून सुमारे ६० हजार प्रवाशांनी प्रवास केला आहे. मध्य रेल्वेच्या अनारक्षित गाड्यांमधून सुमारे दीड लाख प्रवाशांनी प्रवास केल्याचा रेल्वे प्रशासनाचा अंदाज आहे. सावंतवाडी विशेष गाडीसाठी सर्वाधिक १४५ टक्के आरक्षण झाले आणि कुडाळ विशेष गाडीसाठी सर्वांत कमी, अर्थात ११५ टक्के आरक्षणाची नोंद झाली, असे रेल्वे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.एसटीची उत्सव विशेष वाहतूक सुरू होताच, एसटी महामंडळातील कर्मचाऱ्यांनी दोन दिवस संप केला. यामुळे एसटीने प्रवासाचे नियोजन करणाऱ्या कोकणवासींनी खासगी बस, कार, मिनीबस, ट्रॅव्हलर अशा पर्यायांच्या माध्यमातून कोकण गाठले. खासगी वाहनांच्या मदतीने कोकणात गेलेल्या प्रवाशांची संख्या अंदाजे दोन लाख आहे, असा अंदाज दादरमधील खासगी ट्रॅव्हल्स व्यावसायिकाने मांडला. राजकीय पक्षाने आरक्षित केलेल्या रेल्वे आणि बसगाड्यांमधूनही मोठ्या संख्येने प्रवासी कोकणात दाखल झाले आहेत.राज्य परिवहन (एसटी) महामंडळाने ३ ते ८ सप्टेंबरदरम्यान गणपती विशेष वाहतूक सुरू केली होती. उत्सवाच्या पाच दिवस आधी झालेल्या दोन दिवसांच्या संपाचा फटका प्रवाशांसह महामंडळालाही बसला. ५ सप्टेंबरपासून पूर्ण क्षमतेने एसटीची वाहतूक सुरू झाली. यंदा पाच हजार गाड्यांमधून अडीच लाखांहून अधिक प्रवाशांनी सुखरूप कोकणातील गाव गाठले. विशेष गाड्यांवर १० हजार चालक-वाहकांना कोकण मार्गावर कर्तव्यावर नियुक्त केले होते.गौरी-गणपतीच्या विसर्जनानंतर कोकणवासींचा परतीचा प्रवास सुरू होणार आहे. १२ ते १७ सप्टेंबरदरम्यान परतीच्या प्रवासासाठी रायगड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्गातून समूह आणि वैयक्तिक आरक्षणाला प्रवाशांचा उदंड प्रतिसाद लाभला आहे. मार्गावर नादुरुस्त होणाऱ्या बसगाड्यांसाठी चिपळूण, महाड आणि माणगाव आगारात १०० अतिरिक्त बसगाड्या सज्ज ठेवण्यात आल्या आहेत. कोकणातील सर्व आगारांमध्ये अतिरिक्त यांत्रिक कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती करण्यात आल्याने नादुरुस्त गाड्यांची तातडीने दुरुस्ती करणे शक्य होणार आहे, असे एसटीच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले.